Podlaski kisiel owsiany – tradycyjny przepis, który przeniesie Cię do dawnych smaków

Podlaski kisiel owsiany w dniu 28 kwietnia 2022 roku został wpisany na Listę Produktów Tradycyjnych w kategorii: Gotowe dania i potrawy: „podlaski kisiel owsiany”. To potrawa przygotowywana dawniej z mąki owsianej, a dziś już z płatków owsianych, zakiszonych drożdżami, bądź zakwasem chlebowym. Oto zestaw informacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o tym bardzo popularnym kiedyś daniu. Być może zachęci to kogoś do samodzielnego przygotowania!

Podlaski kisiel owsiany. Co to takiego?

Podlaski kisiel owsiany to tradycyjna potrawa regionalna, która wyróżnia się nie tylko prostotą wykonania, ale również bogactwem smaków i konsystencją, wynikającą z naturalnych procesów fermentacji. Ten specjał kuchni podlaskiej od wieków gości na stołach jako pożywna, sycąca potrawa, przyrządzana z owsa lub płatków owsianych, często z dodatkiem naturalnych przypraw i składników smakowych. Oto krótka charakterystyka potrawy:

Wygląd kisielu (zewnętrzny i na przekroju)

Postać stała, gładka na powierzchni, w przekroju gęsta bez porowatości.

Barwa (zewnętrzna i na przekroju)

Lekko beżowa, bądź szara (w zależności od użytych produktów: zakwasu z owsa bądź zakwasu z płatków owsianych).

Konsystencja, „wrażenie w dotyku”

Gładka, gęsta, nieco lepka.

Smak i zapach

Kisiel podlaski jest kwaskowy, nieco ostry. Zależny od dodatków: przy użyciu pokrojonej w kostkę i przesmażonej cebuli – lekko słony; z dodatkiem miodu lub owocowych syropów bądź soków – kwaśno-słodki.

Tradycja i pochodzenie kisielu podlaskiego. Danie na stół wigilijny

Kisiel owsiany jako potrawę charakterystyczną dla regionu Podlaskiego opisywali już badacze w wieku XVIII i XIX. Zygmunt Gloger umieścił jego definicje w swojej „Encyklopedii staropolskiej”, a w publikacji „Obraz wsi sokólskiej połowy XIX wieku w rękopisie Adama Bućkiewicza”, autor lokuje kisiel owsiany wśród potraw niezbędnych podczas wigilii mieszkańców wsi Grodzieńszczyzny i Białostocczyzny.

I choć dziś kisiel owsiany nie jest potrawą tak popularną, jak dawniej, o czym świadczą badania ankietowe prowadzone przez naukowców, to jednak w Podlaskiem – w okresie świątecznym - nadal jest obecny na stołach zwłaszcza mieszkańców wyznania prawosławnego. Kisiel owsiany jest bowiem potrawą pojawiająca się przede wszystkim na stole wigilijnym, bądź podawaną podczas postu poprzedzającego Boże Narodzenie.

Z czego robimy kisiel podlaski?

To potrawa przygotowywana kiedyś z mąki owsianej, a dziś już z płatków owsianych, zakiszonych drożdżami, bądź zakwasem chlebowym. Następnie ugotowana z wodą do postaci gęstego kisielu. Podaje się go w postaci wystudzonej i stężonej z dodatkiem najczęściej oleju. W zależności od okresu świątecznego i upodobań domowników kisielowi owsianemu mogą też towarzyszyć: cebula, skwarki, cukier, syropy owocowe.

To danie obowiązkowe na konkursach regionalnych promujących kuchnię tradycyjną skierowanych do Kół Gospodyń Wiejskich czy osób indywidualnych. Również podlaskie instytucje kultury organizując rozmaite przedsięwzięcia promujące kuchnię regionalną, znajdują w nich miejsce na pokazy i warsztaty przygotowywania podlaskiego owsianego kisielu.