Chałwa, choć wywodzi się z tradycji Bliskiego Wschodu i uchodzi za wykwintny deser, w Polsce największą popularność zdobyła w czasach PRL-u. Wbrew pozorom jej przygotowanie nie jest skomplikowane. Domową wersję może zrobić praktycznie każdy.
Podstawą chałwy są ziarna sezamu, które najpierw należy uprażyć, a następnie zmielić na gładką pastę tahini. To właśnie ona stanowi bazę słodkości, do której dodaje się cukier lub miód oraz różne dodatki: od orzechów, przez bakalie, aż po pestki słonecznika.
Czy chałwa jest zdrowa? Dlaczego warto jeść chałwę?
Chałwa to słodycz, która wyróżnia się na tle wielu innych deserów nie tylko smakiem, ale także wartościami odżywczymi. Jej głównym składnikiem są ziarna sezamu – bogate źródło białka roślinnego, zdrowych tłuszczów oraz witamin z grupy B. W sezamie znajdziemy także sporo składników mineralnych, takich jak wapń, magnez, żelazo czy cynk, które wspierają pracę układu nerwowego, serca oraz kości. Dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych chałwa może również pozytywnie wpływać na poziom „dobrego” cholesterolu HDL we krwi.
Warto jednak pamiętać, że chałwa to nie tylko sezam, ale także spora dawka cukru lub miodu, które odpowiadają za jej charakterystyczną słodycz i kaloryczność. Z tego względu najlepiej traktować ją jako wartościową, ale jednocześnie dość energetyczną przekąskę, po którą sięgamy z umiarem. Zjedzona w rozsądnych ilościach dostarcza organizmowi energii, wspomaga regenerację po wysiłku i może stanowić zdrowszą alternatywę dla wielu sklepowych słodyczy pozbawionych składników odżywczych.
Regularne, choć umiarkowane spożywanie chałwy może przynieść organizmowi kilka korzyści. Zawarte w sezamie przeciwutleniacze, takie jak sezamol czy sezamina, pomagają zwalczać wolne rodniki i opóźniają procesy starzenia. Obecność błonnika wspiera z kolei pracę jelit i poprawia trawienie. Chałwa to więc nie tylko pyszny deser, ale i wartościowy element diety, który, spożywany w rozsądnych porcjach, może wspierać nasze zdrowie i samopoczucie.
Domowa chałwa – zdrowsza alternatywa dla sklepowej
Chałwa przygotowana samodzielnie w domu może być znacznie zdrowsza od tej dostępnej na sklepowych półkach. W gotowych produktach często znajdziemy nie tylko duże ilości rafinowanego cukru, ale także syrop glukozowo-fruktozowy, sztuczne aromaty czy konserwanty, które podnoszą kaloryczność i obniżają wartość odżywczą deseru. Robiąc chałwę własnoręcznie, mamy pełną kontrolę nad składnikami. Możemy zastąpić biały cukier naturalnym miodem, syropem klonowym albo daktylami, a do środka dodać ulubione orzechy, suszone owoce czy nasiona.
Domowa wersja to także możliwość eksperymentowania z dodatkami, które wzbogacają jej smak i wartości odżywcze. Pestki dyni, orzechy włoskie czy migdały dostarczą zdrowych tłuszczów, a suszone morele lub żurawina dodadzą naturalnej słodyczy i porcji witamin. Dzięki temu deser staje się nie tylko pyszny, ale też lepiej zbilansowany i wspierający organizm.
Jak zrobić domową chałwę krok po kroku?
Klasyczna chałwa sezamowa
Składniki:
- 200 g sezamu (ziaren),
- 80 g cukru pudru lub miodu,
- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego (opcjonalnie),
- garść orzechów włoskich / migdałów / pistacji (opcjonalnie).
Przygotowanie:
- Na suchej patelni upraż sezam, aż lekko się zarumieni i zacznie pachnieć (uważaj, by go nie przypalić).
- Przestudzone ziarna zmiel w blenderze na gładką pastę (to domowa pasta tahini).
- Dodaj cukier puder lub miód oraz ekstrakt waniliowy – dokładnie wymieszaj.
- Połącz masę z posiekanymi orzechami.
- Przełóż całość do foremki wyłożonej papierem do pieczenia, mocno ugnieć i wyrównaj powierzchnię.
- Odstaw na kilka godzin do lodówki, aż całość stężeje.
Zdrowsza wersja bez cukru
Składniki:
- 200 g sezamu,
- 6–8 daktyli namoczonych w gorącej wodzie (ok. 15 minut),
- 2 łyżki syropu klonowego lub miodu,
- garść orzechów / pestek dyni / żurawiny (opcjonalnie).
Przygotowanie:
- Sezam podpraż na suchej patelni i zmiel na pastę tahini.
- Daktyle odsącz i zblenduj na gładką masę.
- Połącz tahini z masą daktylową i syropem klonowym, mieszając do uzyskania jednolitej konsystencji.
- Dodaj wybrane dodatki (orzechy, pestki, suszone owoce).
- Przełóż do foremki, dociśnij i odstaw do lodówki na kilka godzin.
Kto nie powinien jeść chałwy?
Mimo licznych właściwości prozdrowotnych chałwa nie jest słodyczem odpowiednim dla wszystkich. Ze względu na dużą ilość kalorii i cukru osoby zmagające się z cukrzycą czy nadwagą powinny ograniczać jej spożycie lub całkowicie z niej zrezygnować. Uwagę muszą zachować również osoby z alergiami pokarmowymi.